Terwijl de Franse stripsector erg optimische cijfers kan voorleggen, is de situatie van de comics verkoop in de VS van een heel ander kaliber.
510 miljoen euro: dat is de totale omzet van de stripverkoop in Frankrijk in 2018. Dat is een indrukwekkend cijfer, maar we moeten het ook relativeren: de wereldwijde omzet aan de bioscoopkassa voor Star Wars: The Force Awakens, was 2 miljard dollar, waarvan ongeveer 1 miljard in de VS. Alleen al in Frankrijk verzamelde die film bijna 90 miljoen dollar. Het halve miljard van de stripverkoop is dus relatief.
Maar het blijft veel. Het ging om 44 miljoen strips, 1 miljoen exemplaren meer dan in 2017. De omzet steeg met 10 miljoen meer, of +2,5% ten opzichte van 2017. Het is het hoogste bedrag sinds 2003. En dat is ook betekenisvol, want 2003 is al 15 jaar geleden, en dat cijfer moet dus worden gecorrigeerd voor inflatie. Sinds 2003 is de stripomzet in Frankrijk dus alleen maar gezakt, ondanks het ogenschijnlijk optimistische resultaat van 2018.
Het hoeft dus niet te verwonderen dat de lage inkomsten van de Franse stiptekenaars een belangrijk onderwerp was in 2018: de oplagen blijven te laag, en de auteurs klagen over wurgcontracten en hoge sociale lasten. Het is zelfs zo erg dat Uitgeverij Bamboo het percentage voor de auteursrechten heeft verhoogd en dat de Franse overheid de verplichte sociale lasten wil herzien.
De klassieke Frans-Belgische strip blijft het slecht doen: dat segment daalde met 2%, ondanks uitzonderingen zoals Blake en Mortimer, Lucky Luke en enkele andere titels die traditioneel erg hoog scoren. De klassieke strip haalt maar 31% van de totale stripverkoop. Een beetje ten onrechte, vinden wij, want de kwaliteit van de klassieke strip blijft erg hoog.
De echte groei is er in Frankrijk bij vertaalde manga en comics, zelfs bij non-fictie (zoals De Arabier van de Toekomst), hedendaagse jeugdreeksen en moderne fictie (zoals Krasse Knarren en Lou). Manga steeg 11%, comics 5%, o.a. dankzij de superheldenfilms. Manga bezet 38% van de markt, maar dat was ooit bijna de helft. Het boet dus aan belangstelling in, net als in Japan, trouwens.
Die optimistische cijfers kan de VS, het land van de comics, niet tonen.
Diamond Comic Distributors meldt dat in vergelijking met 2017 de verkoop van comics en graphic novels in 2018 zakte, zowel qua aantal exemplaren, als qua omzet. De omzet zakte met 1,08% en het aantal verkochte exemplaren daalde zelfs met 5,98%.
De omzet van comics steeg wel met 2,04%, maar het aantal exemplaren zakte met 5,67%. Ze zijn dus gewoon duurder geworden, en dan zou de omzet in 2019 ook dalen.
De omzet van graphic novels daalde al in 2018, met maar liefst 8,22%, een cijfer dat voor een bbp een zware crisis is. Het aantal exemplaren zakte zelfs met 9,71%. Voelt de graphic novel eindelijk de klappen van de arty-farty mentaliteit van sommige auteurs, die vaak slordig ogende tekeningen aanbieden als artistiek en die lijken uit te stralen dat je slechte tekeningen maar moet aanvaarden omdat het verhaal beter is dan in superheldencomics, terwijl het bovendien vaak alleen maar anders is?
Diamond Comic Distributors meldde ook dat de omzet van speelgoed was gezakt met 6,39% en dat het aantal stuks met 6,48% was gekrompen, volgens sommigen doordat Toys R Us sloot, maar er is misschien ook invloed van het ineenstorten van de markt van Star Wars-producten.
Binnenkort vullen we aan met de resultaten van de Belgische verkopen.
Andreas, striptekenaar 